Op 28 oktober 1994 werd het Schots Monument in de Koetshuistuin onthuld. In de periode voorafgaand aan de onthulling maakten de leden van het toenmalige comité de Bestse gemeenschap warm voor het tot stand komen van het monument. Inmiddels staat het al bijna 30 jaar op een mooie plek in het centrum van Best en elk jaar wordt bij de herdenking van de bevrijding van Best een waardige ceremonie gehouden waar steeds meer Bestenaren en anderen die de bevrijding willen herdenken aanwezig zijn.
Door Theo Louwers in Groeiend Best van 9 januari 2024.
Jan Vos was dertig jaar geleden één van de kartrekkers van het realiseren van het Schots monument. “Tilburg herdenkt de bevrijding op 27 oktober”, vertelt Jan Vos. “In 1993 hoorden wij via via dat Best eigenlijk was bevrijd door de Schotten. Toen wij dat vernamen zijn we gaan uitzoeken hoe dat precies zat. Wij hebben contact gezocht met Tilburg en de 15e Schotse Divisie. Schotten, die de strijd hadden meegemaakt, waren in oktober 1993 in Tilburg om de bevrijding mee te vieren. Wij hebben ze uitgenodigd ook naar Best te komen. De Schotten maakten met zes bussen rondritten door de omgeving. Er werden miniklompjes en medailles uitgereikt door Esther Vos en Willemijn de Wit. Wij zijn met het comité gestart om de Schotten, de eigenlijke bevrijders van Best, met onder andere de hulp van Hans Sonnemans, recht te doen. We hebben een bestuur gevormd van 9 mensen. Rabobank en IBC werden belangrijke sponsors. Het hele Bestse bedrijfsleven leverde bovendien financiële bijdragen aan de tot stand koming van het monument.”
Sponsorloop
Het Schots Monument, een ontwerp van kunstenares van Antoinette Briët. Jan Vos: “Het ontwerp verbeeldt de Schotse ruit, van waaruit figuren de vrijheid tegemoet springen. Het is vervaardigd uit marmer, graniet met roestvrijstaal en brons. Het grootste deel van het benodigde budget werd bij elkaar gebracht door een sponsorloop van de Bestse basisscholen en het Heerbeeck College. Op alle basisscholen werden lessen geven met authentiek materiaal ver de Tweede Wereldoorlog en de bevrijding van Best. De kinderen kregen zo goed mee wat er aan de bevrijding van Best is vooraf gegaan.”
Wall of Honour
Jan Vos is voorstander van het nieuwe initiatief om de namen van de Schotse strijders, die Best hebben bevrijd, te eren via de Wall of Honour. “Ik sta helemaal achter het idee voor de Wall of Honour. Het is een mooie aanvulling op het huidige monument en doet recht aan de Schotten, die zich hebben ingezet voor Best.”
Wie het initiatief dat in oktober bij de viering van de herdenking van de bevrijding van Best wordt onthuld steunt, kan een bedrag op rekeningnummer: NL11 RBRB 8841 7118 25 t.n.v. Stichting Schots Monument storten.
