Op 9 januari 2024 geeft Rob van der Laar om 20.00 u in de Prinsenhof een lezing over : ‘Vastenavond/carnaval in cultuurhistorisch perspectief’
De toegang is gratis. De avond wordt georganiseerd door Erfgoedvereniging Dye van Best
Vastenavond/carnaval, een van de oudste volksfeesten ter wereld, is verspreid over nagenoeg alle continenten. Het is ook een van de meest veelzijdige en vooral veelkleurige festijnen ter wereld. Het is ook zeker een van de meest geprezen en gewaardeerde maar tegelijkertijd ook een van de meest bestreden en verguisde tradities. Ongedwongen en ongebonden plezier en spel, muziek, dans, parodie, verkleedpartijen en vooral veel drank leidden menigmaal tot excessen. Dat was voer voor zedenpredikers, vaak gevoed vanuit religieuze en maatschappelijke motieven. De historie van de vastenavond-/carnavalsviering laat vaak zelfs een bittere strijd zien tussen voor- en tegenstanders. Het feest is thans min of meer geaccepteerd. Pogingen tot inperking en zelfs afschaffing zijn niet meer aan de orde. Na de Tweede Wereldoorlog verspreidde de viering zich meer en meer succesvol over vooral Zuid-Nederland. Het begin van dit succes ligt wellicht in het interbellum.
Over het ontstaan, de beweegredenen tot deze opleving van het feest en hoe de toekomst eruit zou kunnen zien, spreekt Rob van de Laar, carnavalshistoricus en conservator van het Nationaal Carnavalsmuseum te ’s-Hertogenbosch.
Geboren en getogen in de Bossche binnenstad werkte Rob van de Laar, na zijn gymnasiale opleiding en studie tot archivaris, bijna 4x11 jaar bij respectievelijk het stadsarchief en de afdeling Erfgoed van de gemeente ’s-Hertogenbosch. Als binnenstadskind maakte hij kennis met het Bossche carnaval dat zich afspeelde in het café naast zijn geboortehuis en op straat, waar onder andere van oudsher de optochten doorheen trokken. Die ervaringen leidden tot een grote interesse in dit bijzondere jaarfeest dat in zijn geboortestad een mondiaal uniek spel kent. De interesse ging niet alleen uit naar de historie maar evenzeer naar de organisatie en deelname zelf. Het kon dan ook niet uitblijven dat Rob gevraagd werd om in het bestuur van de gerenommeerde plaatselijke carnavalsorganisatie, de Oeteldonksche Club van 1882, plaats te nemen als ‘minister van pers en publiciteit’. Hij maakte 2x11 jaren vol waarvan de laatste 15,5 jaar als ‘Minister-president’ (voorzitter) van de organisatie. De ‘Oeteldonksche Club van 1882’ geldt, met thans ruim 17.000 leden en ca.170 aangesloten carnavalsverenigingen als de grootste van ons land. Hij nam in die tijd onder andere het initiatief tot de oprichting van wat nu bekend staat als het Nationaal Carnavalsmuseum ‘Oeteldonks Gemintemuzejum’.
Rob van de Laar was medeoprichter en, vanaf dat moment tot oktober 2022, tevens voorzitter van de Brabantse Carnavals Federatie waar zo’n 135 Brabantse carnavalsorganisaties bij zijn aangesloten. Zijn grootste interesse bleef echter uitgaan naar de cultuurhistorische context van het vastenavondfeest. Op basis van onderzoek, publiceerde hij diverse artikelen en boeken waaronder het Brabantse carnaval betreffende. Al ruim 40 jaar geeft hij voordrachten over het ontstaan en de geschiedenis van het oudste volksfeest ter wereld. Regelmatig wordt hij door de media gevraagd om informatie en uitleg en treedt hij op in radio- en televisieprogramma’s. Zo verslaat hij al vijftien jaar de jaarlijkse compilatie van diverse carnavalsoptochten door Omroep Max-tv. Fervente deelname aan de carnavaleske scherts en humor is hem zeker niet vreemd gezien de verscheidene rollen die hij speelde tijdens de viering. Voor deze en andere maatschappelijke inzetten werd hij onder meer onderscheiden met diverse cultuurprijzen zoals de cultuurpenning vanb de stad ‘s-Hertogenbosch, de Albert Swaneprijs en de persoonlijke penning van de Commissaris van de Koning in Noord-Brabant. In 2017 volgde een Koninklijke benoeming tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau.