Een monument dat de Schotse inspanningen op overtuigende wijze in herinnering roept, kan mijns inziens niet een statisch beeld zijn. De keuze voor drie door de linies brekende soldaten staat voor de dynamiek, maar ook voor de samenwerking van de eenheden. Door de figuren in een Schotse ruit te plaatsen, is in één blik duidelijk dat het om Schotten gaat. Zo verwoordde kunstenares Antoinette Briët haar visie op het door haar ontworpen en gerealiseerde Schots Gedenkteken, dat nu al jarenlang in de Koetshuistuin de inzet van de Schotten bij de bevrijding van Best symboliseert.
Door Theo Louwers
“Het moest een herdenkingsmonument worden ter ere van de Schotse divisie, die in 1944 Best bevrijd heeft”, vat Antoinette Briët in haar atelier in Eindhoven de opdrachtformulering van toen samen. “Het moest een monument worden dat voor de oud-strijders en tevens voor de inwoners van Best herkenbaar moest zijn.”
In die opzet is Briët zeker geslaagd. Elk jaar wordt bij de herdenking van de bevrijding van Best een ceremonie gehouden, die die doelstelling duidelijk benadrukt. Het aanbrengen van de namen van de mannen, die hebben gestreden voor de bevrijding van Best en hun leven daarvoor hebben gegeven, maakt de beleving straks in oktober bij de herdenking van de 80-jarige bevrijding alleen maar tastbaarder en sterker. Het comité koos voor het ontwerpen en realiseren van de plaquettes die bij het monument moeten komen opnieuw voor Antoinette Briët, bijgestaan door de Bestse architect Toine van Baalen.
Subtieler
De bronzen plaquettes komen bij het monument in de Koetshuistuin te liggen. “Ze liggen straks in het gras. Ze moeten subtiel worden aangebracht”, vindt Antoinette Briët. “De plaquettes maken het monument tastbaarder, mensen krijgen een betere indruk waar het monument over gaat. Het worden vijf plaquettes, de middelste met het embleem van de Schotten en een korte tekst. De plaquettes komen als soort beschermende haag om het Schots Gedenkteken.”
Toine van Baalen: “We hebben ook even gedacht aan struikelstenen in de Koetshuistuin, alsof parachutisten zijn geland op die plek. Uiteindelijk hebben daarvan af gezien. Een QR code geeft uitleg over het monument en de plaquettes.”
Platen
Antoinette en Toine trokken samen op om de juiste invulling te geven aan de plaquettes. Antoinette: “Ik wilde ter plekke bekijken hoe het moest worden. Als je er echt bent, voel je het anders, zie je afstand. Van een foto is het moeilijk in te schatten. Ik heb platen gemaakt en die bij het monument neergezet om te zien wat het doet. Van een afstand heb ik bekeken wat de impact is van de plaquettes. Ik vind dat het monument door de plaquettes compleet wordt.”
Donaties
Om de realisatie van de plaquettes te kunnen bekostigen is een flink bedrag nodig. Het streefbedrag is € 30.000. De Stichting Schots Gedenkteken heeft inmiddels de ANBI-status verworven zodat giften fiscaalvriendelijk verwerkt mogen worden. De gemeente Best staat achter het initiatief en heeft al een behoorlijk bedrag toegezegd. Sponsors, particulieren en bedrijven, die geld willen doneren kunnen geld storten op rekeningnummer: NL11 RBRB 8841 7118 25 t.n.v. Stichting Schots